5607 SAYILI KANUN KAPSAMINDA SİGARA KAÇAKÇILIĞI SUÇU
I. Sigara Kaçakçılığı Suçu Nedir?
Sigara kaçakçılığı suçu; sigara, veya tütünün gümrüğe tabi tutulmaksızın mali yükümlülüklere aykırı bir şekilde yurtdışına çıkarılması veya ülkeye sokulması ile oluşur.
Sigara kaçakçılığı suçunda sanığın kullanmak için suç konusu maddeleri getirdiğine ilişkin savunma yapması halinde, kişisel kullanım miktarının tespit edilmesi gerekir. Kişisel kullanım miktarları, somut olaya göre kaçak eşyanın cinsi, özellikleri, miktarı dikkate alınarak belirlenir.
Sık bir biçimde bir araya gelerek en az 3 kişi ile oluşturulan ve sigara kaçakçılığı, tütün kaçakçılığı yapan kişiler örgüt olarak sayılmaktadır. Burada eğer örgüt halinde bir tütün kaçakçılığı gerçekleştirildiği anlaşılır ise o zaman kişisel olarak verilen cezalar 2 katına çıkarılmaktadır.
II. Kaçak Sigara Satma, Taşıma veya Satın Alma Suçu
5607 sayılı kanunun 3/18 .maddesinde kaçak sigara veya tütünün mamulünü; ticari amaçla üreten, bulunduran veya nakleden, satışa arz eden veya satan, bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan kişinin de kaçakçılık suçunun faili olacağı düzenlenmiş ve 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
Yargıtay 7. Ceza Dairesince, kural olarak 20 Karton(200 paket) dahil ve altındaki kaçak sigaranın kişisel kullanım miktarı olarak kabul edilmekte ve ticari kasıtla hareket ettiği ispatlanamadığı durumlarda suçun unsurları itibariyle oluşmayacağı yönünde karar verilmektedir. (Yargıtay 7. Ceza Dairesi 17/05/2018 Tarih, Esas No: 2016/3721,Karar No:2018/5621)
20 karton(200 paket) üzerindeki kaçak sigaranın kişisel kullanım sınırını aştığı ve bu durumda failin ticari amaçla hareket ettiği kabul edilmektedir. (Yargıtay 7. Ceza Dairesi 19/02/2020 Tarih, Esas No: 2019/8005, Karar No:2020/2576)
III. Sigara Kaçakçılığı Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık, failin işlediği fiil nedeniyle pişman olması ve suçun sebep olduğu zararı gidermesi halinde fail hakkında ceza indirimi yapılmasını sağlayan bir maddi ceza hukuku kurumudur.
Kanunun 3’üncü maddesinde tanımlanan suçlardan birine iştirak etmiş olan kişi; resmî makamlar tarafından haber alınmadan önce, fiili, diğer failleri ve kaçak eşyanın saklandığı yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin, faillerin yakalanmasını veya kaçak eşyanın ele geçirilmesini sağlaması halinde cezalandırılmaz. Haber alındıktan sonra fiilin bütünüyle ortaya çıkmasına hizmet ve yardım eden kişiye verilecek ceza üçte iki oranında indirilir.
Yine aynı kanunun 3. Maddesinde tanımlanan suçlardan birini işlemiş olan kimse kaçak konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katını hazineye ödediği takdirde; soruşturma aşamasında bu ödeme yapıldı ise verilecek cezanın yarısı, kovuşturma aşamasında ödeme yapıldı ise cezanın üçte biri indirilir.
IV. Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Adli para cezası, işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Sigara kaçakçılığı suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası adli para cezasına çevrilemez.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB), sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Sigara kaçakçılığı suçunda, kamunun uğradığı zararı aynen gidermek ve TCK’da öngörülen diğer şartların oluşması halinde fail hakkında HAGB kararına hükmedilebilecektir.
Erteleme, mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Etkin pişmanlık nedeniyle indirim uygulanmadığı müddetçe sigara kaçakçılığı suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının ertelenmesi de mümkün değildir.
V. Kaçak Eşya Taşınmasında Kullanılan Aracın Müsaderesi Şartları
Müsadere, işlenen bir suç ile ilgili belirli bazı eşya veya kazançların mülkiyetinin devlete aktarılmasıdır. Sigara kaçakçılığı suçunda çoğunlukla, soruşturma aşamasında kaçak eşyanın taşınmasında kullanılan araca siciline şerh verilmek suretiyle el konulmakta ve yargılama soncunda müsadere kararı verilmektedir.
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 13. maddesi gereği kaçak eşya taşınmasında bilerek kullanılan veya kullanılmaya teşebbüs edilen her türlü taşıma aracının müsaderesi için şu şartların bir arada gerçekleşmesi gerekir:
1.Kaçak eşyanın, suçun işlenmesini kolaylaştıracak veya fiilin ortaya çıkmasını engelleyecek şekilde özel olarak hazırlanmış gizli tertibat içerisinde saklanmış ve taşınmış olması,
2.Kaçak eşyanın, taşıma aracı yüküne göre miktar veya hacim bakımından tamamını veya ağırlıklı bölümünü oluşturması veya naklinin, bu aracın kullanılmasını gerekli kılması,
3.Kaçak eşyanın, yurda girmesi, çıkması yasak veya toplum veya çevre sağlığı açısından zararlı maddelerden olması şartlarından en az birinin gerçekleşmesi,
4.5237 sayılı TCK 54. maddesi gereği nakil aracının iyi niyetli 3.kişilere ait olmaması,
5.Müsaderenin işlenen suça nazaran daha ağır sonuçlar doğurmaması ve bu nedenle hakkaniyete aykırılık teşkil etmemesi.
Sigara Kaçakçılığı Suçu, son yıllarda ülkemizde son derece yaygın bir suç haline gelmiştir. Süregelen yargılamalarda fail çoğunlukla hapis cezasıyla karşı karşıya kalmaktadır. Söz konusu suçun faili olan vatandaşların mağdur olmamaları açısından ceza hukuku alanında uzman bir avukatın hukuki yardımından faydalanması, yargılamanın daha sağlıklı yürütülmesi ve uzun süreli hapis cezasıyla karşı karşıya kalınmasının önüne geçecektir.